Başparmak çıkıntısı (Halluks Valgus), ayak başparmağının diğer parmaklara doğru eğilmesi ve ayak başparmağının altındaki tarak kemiğinin de ters yöne çıkıntı yapması sonucu oluşan bir ayak deformitesidir. Bu durum, hastaların yaşam konforunu önemli ölçüde düşürür ve ağrı, şişlik, yürüme zorluğu gibi problemlere yol açar.
Bu yazıda, başparmak çıkıntısı hakkında merak ettiğiniz her şeyi bulabilirsiniz:
Başparmak Eğriliği Nedir?
Başparmak çıkıntısı, ayak başparmağının anormal şekilde eğilmesi ve tarak kemiğinde bir çıkıntı oluşmasıyla karakterize bir ayak deformitesidir. Bu deformite, sadece estetik bir problem değil, aynı zamanda ağrı, şişlik, yürüme zorluğu ve dengenin bozulması gibi çeşitli problemlere de yol açabilir.
Başparmak Eğriliğinin Nedenleri Nelerdir?
Başparmak çıkıntısının en önemli nedeni genetik faktörlerdir. Ailenizde başparmak çıkıntısı öyküsü varsa, bu deformiteyi geliştirme riskiniz daha yüksektir. Diğer risk faktörleri şunlardır:
- Düztabanlık: Düz tabanlı kişilerde başparmak çıkıntısı gelişme riski daha yüksektir.
- Ayak yaralanmaları: Ayak bileği veya ayak kemiklerinde yaralanma, başparmak çıkıntısına yol açabilir.
- Romatoid artrit: Romatoid artrit gibi inflamatuar hastalıklar, başparmak çıkıntısına yol açabilir.
- Dar ve yüksek topuklu ayakkabı giymek: Uzun süre dar ve yüksek topuklu ayakkabı giymek, başparmak çıkıntısına katkıda bulunabilir.
Başparmak Eğriliğinin Belirtileri Nelerdir?
Başparmak çıkıntısının en yaygın belirtileri şunlardır:
- Ayak başparmağının kökünde ağrı ve şişlik: Bu ağrı, ayakkabı giymeyi zorlaştırabilir.
- Tarak kemiğinde çıkıntı: Bu çıkıntı, ciltte kızarıklık ve tahrişe neden olabilir.
- Büyük ayak parmağının ikinci parmağa doğru eğilmesi: Bu durum, yürümeyi zorlaştırabilir ve dengenin bozulmasına yol açabilir.
- Diğer parmaklarda deformite: Zamanla, diğer parmaklarda da deformiteler oluşabilir.
- Ayak tabanında ağrı: Başparmak çıkıntısı, ayak tabanında da ağrıya neden olabilir.
Başparmak Eğriliği Tanısı Nasıl Konulur?
Başparmak çıkıntısı tanısı, hekim tarafından yapılan fiziki muayene ve ayak röntgenleri ile konulur. Fiziki muayene sırasında hekim, ayak parmaklarınızın ve ayaklarınızın şeklini inceleyerek başparmak çıkıntısının varlığını teşhis edebilir. Röntgen filmleri ise, tarak kemiğinin açısını ve kemiklerde herhangi bir hasar olup olmadığını gösterir.
Başparmak Eğriliği Tedavisi Nasıl Yapılır?
Başparmak çıkıntısı tedavisi, deformitenin boyutuna ve hastanın şikayetlerinin şiddetine bağlı olarak değişir. Hafif olgularda, hedefe yönelik egzersizler, ev egzersizleri, fizyoterapi ve özel ayakkabılar gibi cerrahi dışı tedaviler kullanılabilir. Daha ciddi vakalarda ise cerrahi tedavi gerekli olabilir.
Cerrahi Dışı Tedaviler:
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Dar ayakkabı giymemek, topuklu ayakkabı giymek zorundaysa önü çok dar olmayan ve alçak topuklu ayakkabı tercih etmek, işe gidip gelirken spor ayakkabı kullanıp, bu ayakkabıyı iş yerinde topukluyla değiştirmek.
- Egzersiz: Başparmağa yönelik egzersizler yapmak.
- Silikon Aparatlar: Hafif derecede olan başparmak çıkıntısı için parmak arası silikon makaralar kullanmak.
- Ortez: Akşamları evde başparmağı ters yöne zorlayan ortezler kullanmak.
Cerrahi dışı tedavilerin yetersiz kaldığı ve hastanın şikayetlerinin önemli ölçüde arttığı durumlarda başparmak çıkıntısı tedavisinde cerrahi yöntemlere başvurulur. Cerrahi tedavinin temel amacı, başparmağı normal pozisyonuna getirmek, tarak kemiğindeki çıkıntıyı düzeltmek ve ağrıyı ortadan kaldırmaktır.
Başparmak çıkıntısı ameliyatı (osteotomi) farklı tekniklerle yapılabilmektedir. En yaygın kullanılan teknikler şunlardır:
- Cheilektomi: Bu teknikte, tarak kemiğindeki çıkıntı kesilip çıkarılır.
- Distal Osteotomi: Bu teknikte, tarak kemiği başparmağın köküne yakın bir yerden kesilir ve yeniden hizalanır.
- Proksimal Osteotomi: Bu teknikte, tarak kemiği başparmağın gövdesine yakın bir yerden kesilir ve yeniden hizalanır.
Cerrahi Tedaviden Sonra:
Başparmak çıkıntısı ameliyatı sonrası hastalar genellikle bir gece hastanede kalırlar. Ameliyattan sonra hastalara özel bir ayakkabı ve koltuk değneği verilir. Hastalar genellikle ameliyattan sonraki 2-3 hafta içinde topuklarına basarak yürüyebilirler. Tam iyileşme ise 6-8 hafta kadar sürebilir.
Cerrahi Tedaviden Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Ameliyattan sonra ayağın şişmesi ve ağrı olması normaldir. Bu durum, buz uygulaması ve ağrı kesici ilaçlar ile kontrol altına alınabilir.
- Ameliyattan sonra ayağı kuru ve temiz tutmak önemlidir.
- Doktorunuzun verdiği talimatlara uymak ve pansumanları düzenli olarak değiştirmek gerekir.
- En az 6 hafta boyunca yüksek topuklu ayakkabı giymekten kaçınmak gerekir.
- Doktorunuzun önerdiği egzersizleri yapmak iyileşme sürecini hızlandırabilir.
Başparmak çıkıntısı ameliyatı sonrası bazı riskler ve komplikasyonlar da olabilir. Bu riskler şunlardır:
- Enfeksiyon
- Yara iyileşmesinde gecikme
- Sinir hasarı
- Ağrıda devamlılık
- Tekrarlama
Başparmak çıkıntısı ameliyatı sonrası her hastanın iyileşme süreci farklı olabilir. Doktorunuz, iyileşme süreci hakkında size detaylı bilgi verecektir.
Başparmak çıkıntısı hakkında daha fazla bilgi için doktorunuza danışabilirsiniz.
